Tijdspad toekomstige uitdagingen
COUP heeft een werkwijze ontwikkeld die specifiek aansluit bij de Zeeuwse context, waarbij rekening is gehouden met lokale verschillen en wensen. Tijdens het proces zijn gesprekken gevoerd met kerkeigenaren en gemeenten over de staat van de gebouwen, de gemeenschappen en hun toekomst. Uitdagingen bij het beheer werden besproken, evenals mogelijke provinciale oplossingen. Per gemeente is het gebruik, de monumentale status en het toekomstperspectief van de kerken in kaart gebracht. Dit leverde inzicht op in welke kerken op korte of middellange termijn sluiten en waar alles nog goed gaat. Ook werd gekeken of er mogelijkheden zijn om zaken provincie-breed op te pakken.
Ontwikkeling van het geloof in Zeeland
Parallel aan deze gesprekken en inventarisatie is een cultuurhistorische beschrijving geschreven over de ontwikkeling van het geloof en de kerkgebouwen in Zeeland. Deze beschrijvingen belichten zowel het bredere Zeeuwse verhaal als de specifieke ontwikkelingen per gemeente. Zo verschilt bijvoorbeeld de religieuze ontwikkeling in Zeeuws-Vlaanderen sterk van die op Walcheren door hun verschillende posities in de Tachtigjarige Oorlog. Deze verschillen zijn nog altijd zichtbaar in de cultuur en de kerkgebouwen.
Unieke kerkencollectie
Voor alle kerkgebouwen is een zogeheten ‘kerkenpaspoort’ opgesteld, met daarin de belangrijkste (cultuurhistorische) kenmerken en waardevolle onderdelen. Zo is er een compleet overzicht ontstaan van alle kerkgebouwen in Zeeland en wat de verschillende gebouwen uniek maakt. Ondanks de hoge mate van kerkelijke betrokkenheid in grote delen van Zeeland, gaat de secularisatie ook hier niet voorbij. Veel kerkeigenaren ervaren zorgen bij de instandhouding van hun gebouwen. Dit speelt vaak het sterkste bij de monumentale en daarmee beeldbepalende kerkgebouwen.
Duurzaam vervolg
De Zeeuwse kerkenvisies hebben de problematiek rond religieus erfgoed zichtbaar gemaakt en roepen op tot blijvende aandacht. Verschillende gemeenten zetten al stappen voor een duurzaam vervolg, en ook provinciaal wordt gekeken naar ondersteuning voor eigenaren. COUP levert hierbij haar expertise voor een duurzame toekomst van dit beeldbepalende erfgoed.
Erfgoed Zeeland, goed bekend met de lokale situatie, was binnen deze trajecten een waardevolle partner.