De visie uitgevoerd door COUP heeft geleid tot nieuwe samenwerkingen en bewustwording over de maatschappelijke waarde van kerken.
Eind 2024 werd in de gemeente Altena de kerkenvisie opgeleverd en met enthousiasme ontvangen door zowel kerkeigenaren als de gemeente. De visie uitgevoerd door COUP heeft niet alleen inzicht gegeven in de toekomst van religieus erfgoed, maar heeft ook geleid tot nieuwe samenwerkingen en bewustwording over de maatschappelijke waarde van kerken. “Het is mooi om te zien hoe dit traject niet alleen beleidsmatig iets in gang heeft gezet, maar ook de gemeenschap heeft versterkt,” aldus Beleidsadviseur Erfgoed gemeente Altena, Annette van Wel.
“Andere partijen richtten zich vooral op het gebouw, maar COUP wist de participatie goed te integreren.”
COUP als logische partner
Bij de aanbesteding werd gezocht naar een partij die niet alleen aandacht had voor de gebouwen, maar ook voor de maatschappelijke waarde van kerken. Ook de ervaring met de hoeveelheid kerkenvisies en het communicatietraject was belangrijk. COUP sprong eruit vanwege hun brede visie en aanpak. “Er was een sterke overtuiging om alle kerken te spreken en de koers te laten bepalen door de kerkeigenaren,” aldus een betrokken ambtenaar. “Andere partijen richtten zich vooral op het gebouw, maar COUP wist de participatie goed te integreren.”
Een belangrijk uitgangspunt was dat het traject open moest blijven. “We wilden niet vastleggen wat het precies moest worden, zodat bedrijven met een eigen aanpak en visie zouden komen. COUP bood een duidelijk en compleet plan van aanpak, waarmee we goed van start konden.”
Waardevolle gesprekken en nieuwe inzichten
De gesprekken met kerkeigenaren waren waardevol en open. “Vanuit de kerken wordt gevoeld dat de gemeente kijkt naar ‘de kerken’ als één instituut, en andersom was er weinig vertrouwen in de gemeente, maar in de gesprekken zaten we als mensen tegenover elkaar,” vertelt Van Wel. “De krampachtigheid die soms voelbaar was, verdween in de persoonlijke gesprekken. Er ontstonden nieuwe inzichten en kansen.”
“Kerkeigenaren zijn in actie gekomen en hebben contact gezocht met de gemeente. Er zijn zaadjes geplant die de komende tijd verder zullen groeien.”
Concrete vervolgstappen en blijvende betrokkenheid
De wethouder en het college zijn tevreden met het resultaat en zien het als een krachtig document dat de basis vormt voor de toekomst. De kerkenvisie blijft niet op de plank liggen. Een belangrijke volgende stap is het ontwikkelen van een uitvoeringsagenda. “Maar nu al zijn er concrete stappen gezet,” vertelt Niels Vollaard, die binnen de gemeente verantwoordelijk is voor de verdere opvolging. “Kerkeigenaren zijn in actie gekomen en hebben contact gezocht met de gemeente. Er zijn zaadjes geplant die de komende tijd verder zullen groeien.”
De kerkenvisie heeft gezorgd voor bewustwording en verbinding. “We hebben een soort community gecreëerd die blijft bestaan,” zegt Vollaard. “Als gemeente moeten we dit warm houden en blijven faciliteren.”
Als marktleider in het opstellen van kerkenvisies heeft COUP landelijk veel ervaring in dit onderwerp en is in gesprek geweest met honderden kerkeigenaren en tientallen gemeentes om te spreken over het toekomstperspectief. Meer weten over hoe wij kerkeigenaren ondersteunen met de toekomst van hun religieus erfgoed? Klik hier.